Якой даляр для Расіі лепш: за 60 рублёў або за 85?

Як гэта ні парадаксальна, але замежныя эксперты ў дачыненні да расійскай валюты часцяком куды больш аптымістычныя, чым кіраўнікі фінансавых і эканамічных ведамстваў нашай краіны. На старце 2019 года інвестыцыйны банк merrill lynch, які вось ужо больш за дзесяць гадоў цалкам інтэграваны ў магутны bank of america, а следам за ім агенцтва bloomberg спрагназавалі для расійскай валюты рост курсу да адзнакі 62 рубля за даляр. А пры добрым раскладзе можа быць і менш. Хоць нельга не нагадаць, што яшчэ ў канцы мінулага года, калі аналітыкі іншай амерыканскай карпарацыі, fitch, якая ўваходзіць у «вялікую тройку» аналітычных агенцтваў, загаварылі аб курсе ў 67-68 рублёў за даляр. За гэта іх і на захадзе, і ў нас у краіне тут жа падверглі самай жорсткай абструкцыі.

цяпер рубля з-за акіяна абяцаюць яшчэ больш светлае будучыню.

Падставай для такой зайздроснай веры ў расею сталі адразу некалькі фактараў, сярод якіх нафтавы ўжо зусім не галоўны. Многім цяпер стала зразумела, што рубель, які ў выніку шматгадовых намаганняў расійскага цэнтрабанка стаў чымсьці накшталт інструмента ў курсавой гульні, фактычна перастаў быць наўпрост прывязаным да коштаў на чорнае золата. І адпаведна, на газ таксама. На першы план для рубля ў цяперашніх умовах выйшлі іншыя фактары, перш за ўсё ўнутраныя стаўкі і сітуацыя з інфляцыяй, а таксама санкцыі. Апошнія фактычна прадвызначаюць і тое, якім будзе знешнегандлёвы баланс расіі, і становішча спраў з яе даўгавымі каштоўнымі паперамі. Той факт, што расея сярод большасці краін з досыць буйной эканомікай мае ледзь ці не самую нізкую даўгавую нагрузку, пад увагу не прымаецца.

Тое, што ў краіны няма або амаль няма даўгоў, гэта, вядома, выдатна, але заставацца на сусветным пазыковай рынку ў любым выпадку трэба, асабліва дзеля таго, каб бесперабойна функцыянавала банкаўская сістэма краіны. Аднак у дадзены канкрэтны момант заходнія эксперты ўжо ані не сумняюцца ў тым, што банк расеі і далей будзе прытрымлівацца жорсткай крэдытна-грашовай палітыкі, што практычна нівелюе ўсе санкцыйныя ўдары па нашаму суверэнным абавязку. Ну а з нагоды санкцый у цэлым аналітыкі з захаду наогул ўзялі на сябе смеласць заявіць, што іх, хутчэй за ўсё, можа больш і не быць. Вопыт прэзідэнцтва дональда трампа ў гэтым пераконвае лепш за ўсё. Ну а апошні "паварот", зроблены зша па адрасе структур алега дзерыпаскі – гэта толькі сціплая дабаўка да тых высноў, якія напрошваліся яшчэ раней. Празмерна патрыятычна настроеныя чытачы абавязкова выкажуць сваё абурэнне з нагоды таго, што санкцыі знятыя з кампаній, фактычна якія пайшлі з-пад кантролю расеі.

Аднак, па-першае, справа ідзе не зусім так, а можа быць, з улікам пераходу самавітага пакета акцый «русала» ў расійскі банк втб, і зусім не так. А па-другое, зноў жа, з улікам шэрагу дадатковых фактараў, такіх, як афшорны характар вельмі значнай долі бізнесу няўдачлівага алігарха, нельга забываць, што ўсе яго кампаніі былі і застаюцца ў чым-то расійскімі, а ў галоўным – усё ж транснацыянальнымі. І гэта, зноў жа, насуперак перакананасці ура-патрыётаў, зусім не так і дрэнна для расіі ў цэлым, нават для яе стратэгічных інтарэсаў. Апанента і нават патэнцыйнага праціўніка часам можна нядрэнна «стрымліваць» і за кошт удзелу ў сумесных глабальных бізнес-праектах. І хай нават у нейкіх выпадках гэта і не дапамагае.

Працэс імпартазамяшчэння, які на першых сітавінах не выклікаў нічога, акрамя іроніі, цяпер ужо закрануў не толькі спажывецкі сектар, але і высокатэхналагічныя галіны прамысловасці, у першую чаргу такія, як it-індустрыя. Там, як адзначана ў штогадовым аглядзе bloomberg, праславуты «разварот на усход» быў, падобна, успрыняты ў якасці адмашкі. Самі ж прадстаўнікі галіны адзначаюць, што яны нібы пачулі сігнал: «цяпер з кітаем можна ўсё». Вельмі паказальна, што з вуснаў замежных экспертаў ужо гучаць сапраўды амбіцыйныя прагнозы аб тым, што ў бліжэйшыя гады ў расейскай эканомікі ёсць магчымасць увайсці ў топ-5 эканомік свету. І ўсё гэта на фоне доўгі час паступова зніжаюцца коштаў на энергарэсурсы.

Зніжэнне долі нафтагазавай прадукцыі ў расійскім экспарце да 57-58 адсоткаў ацэньваецца адназначна пазітыўна. І калі ў расеі паведамленні аб росце эканомікі ў 2018 годзе на 2,3 працэнта ў каго-то выклікалі скепсіс, а хто-то наогул кажа толькі аб статыстычнай хібнасці, то на захадзе тыя ж самыя дадзеныя адразу ацанілі па вартасці. Спецыялісты merrill lynch нават спецыяльна адзначаюць паслядоўную і досыць паспяховую рэалізацыю ў расеі такіх праектаў, як нацыянальныя праграмы развіцця дэмаграфіі, аховы здароўя. Акрамя таго, звяртаецца ўвага на намаганні па стварэнні ў краіне сучаснай інфраструктуры, актыўную падтрымку з боку дзяржавы ў развіцці несырьевого экспарту. Ці трэба тлумачыць, што найбуйнейшыя аналітычныя рэйтынгавыя агенцтва не могуць не ўлічваць гэтыя фактары, складаючы доўгатэрміновыя прагнозы дынамікі рубля? але, як аказваецца, трэба! і трэба рабіць гэта пастаянна, і ў тых крыніцах, якіх у нас яшчэ не перасталі давяраць.

Бо літаральна ў тыя ж дні, пачатак года абавязвала, дзелавая і афіцыйная прэса працягвалаабмяркоўваць перспектывы рубля ў серыі разгорнутых інтэрв'ю з экспертамі самага рознага рангу і, падобна на тое, гэтак жа рознай кваліфікацыі. Часам наогул адкрыта сумнеўнай. Усе расейскія эксперты ледзь не ў адзін голас папярэджвалі публіку аб тым, што перспектывы расійскага рубля вельмі імглістыя. І верагоднасць істотнага зніжэння рублёвага курсу яны лічылі больш рэальнай, чым перспектыву ўмацавання нацыянальнай валюты.

Да прыкладу, аляксандр купцикевич, аналітык fxpro, яшчэ з верасня 2018 года не стамляўся паўтараць, што 85 рублёў за даляр – гэта толькі пытанне часу. Набор аргументаў у карысць паслаблення расейскага рубля ў песімістаў да болю нагадвае той, які звычайна прыводзіцца за яго рост, толькі са знакам мінус. То бок, гэта нафту, санкцыі, знешнегандлёвы баланс краіны і напаўненне бюджэту. А паколькі нафта не даражэе, і нам пагражаюць санкцыямі ледзь ці не штодня, ды і сальда знешнегандлёвага балансу ў расеі ўжо далёка не гэтак ўражлівае, як у тлустыя 2000-я гады, трэба сур'ёзна асцерагацца за рубель. Ну а з даўгамі у расіі наогул, на погляд негатыўна настроеных экспертаў, поўны швах, і як раз тое, што мы мала бярэм у доўг, таксама павінна гуляць не на карысць рубля, а супраць яго. Рэальнасць пакуль хутчэй пацвярджае ацэнкі замежных аптымістаў, а не дамарослых скептыкаў.

Хоць, па вялікім рахунку, самім расейцам, за выключэннем тых, хто не вылазіць з замежных паездак, валютны курс наогул павінен быць абыякавы. Куды важней ўзровень рублёвых коштаў, ад якога сапраўды залежыць дабрабыт кожнага. У тых жа зша мала хто з абывацеляў наогул мае ўяўленне пра тое, як даляр каціруецца, да прыкладу, супраць еўра, а не тое што супраць расейскага рубля. Дарэчы, многія выданні ўжо паспелі забыцца аб негатыўных прагнозах. Сярод іншых у гэтыя дні ўсе дружна цытуюць аналітыка сацыяльнай сеткі для інвестараў etoro ў расіі і снд міхаіла машчанка, які перакананы, што разлічваць на хуткае падзенне расійскай валюты пакуль не трэба.

Курс пратрымаецца да вясны дзякуючы высокаму прафіцыту бягучага рахунку ў сукупнасці з больш мяккай палітыкай амерыканскай фрс. Там, у адрозненне ад расійскага цэнтрабанка, з павышэннем уліковых ставак зусім не спяшаюцца. На думку машчанка, вельмі малая і верагоднасць таго, што біржавы курс рубля абваліцца да адзнак у 85 за даляр і 95 за еўра. Такі сцэнар, на погляд аналітыка, рэалізаваўся б толькі ў выпадку поўнамаштабнага сусветнага крызісу. Мяркуючы па ўсім, не проста так у мінфіне, цэнтрабанку і нават на пасяджэннях ўрада нацыянальнай валюце прадказваюць няпросты будучыню, але і прымаюць цалкам рэальныя меры для таго, каб менавіта так усё і здарылася.

Што гэта? памылка або злачынства, як яшчэ сто гадоў таму было сказана ў дзяржаўнай думе. Вельмі хацелася б спадзявацца, што першае, хоць усё гэта больш падобна на адкрыты сабатаж. Можна сказаць, высокапрафесійны і добра закамуфляваны пад антыкрызісныя меры і ўсё тую ж барацьбу з санкцыямі. І ўсё - такі сабатаж. Сабатаж ўсіх мер па пераадоленні беднасці, вакол якіх ужо разгарнулася неабыякая дыскусія сярод зусім не бедных чыноўнікаў.

Калі, нібы ў адказ на патрабаванне кіраўніка дзяржавы, каб у краіне стала ўдвая менш бедных, сацыяльны віцэ-прэм'ер таццяна голікава «прыгожа» дае справаздачу аб зніжэнні іх колькасці ў 2018 годзе з 13,8 адсотка да 13,3. Міністр працы і сацыяльнай абароны максім тапілін нават называе на гайдараўскім форуме неабходную для поўнай ліквідацыі беднасці суму ў 800 мільярдаў рублёў. Але і іх, і прэзідэнта ўжо апярэджвае экс-міністр фінансаў, а цяпер старшыня падліковай палаты рф аляксей кудрын, які проста-проста называе задачу «невыканальнай».